Α Β Γ Δ Ε Ζ Η Θ Ι Κ Λ Μ Ν Ξ Ο Π Ρ Σ Τ Υ Φ Χ Ψ Ω
ελαυνω
ἐλαύνω
эп.-поэт. тж. ἐλάω (impf. ἤλαυνον - эп. iter. ἐλαύνεσκον, fut. ἐλῶ и ἐλάσω - эп. ἐλόω и ἐλάσσω, aor. ἤλασα - эп. ἔλασ(σ)α, pf. ἐλήλακα; pass.: aor. ἠλάθην - поздн. ἠλάσθην, pf. ἐλήλαμαι, ppf. ἠληλάμην)
; 1) гнать, погонять
ex. (ἅρμα καὴ ἵππους Hom.; ταῦρον διὰ τοῦ ἄστεος Plut.; γῆν πρὸ γῆς ἐλαύνεσθαι Aesch.)
τὸν ἵππον ἐ. Her. — ездить верхом на лошади
; 2) угонять, уводить ex. (ἀρίστας βοῶν Hom.; ὅ τι δύναιντο Xen.); med. угонять с собой
ex. (βόας καὴ μῆλα Hom.; τὰς βοῦς Plat.; λείαν Plut.)
; 3) изгонять
ex. (τινὰ ἐκ δήμου Hom.; τινὰ ἐκ δόμων и ἀφ΄ ἑστίας Aesch.; ἐκ γῆς Soph. и γῆς Eur.; μίασμα Soph. и ἄγος Thuc.)
ἐλαυνόμενος καὴ ὑβριζόμενος Dem. — гонимый и осыпаемый оскорблениями
; 4) (о корабле) приводить в движение
ex. (νῆα Hom.; τὰς ναῦς Arph.; τριήρεις Plat.)
κώπην ἐ. Plut. — грести;
πόντον ἐλάταις ἐ. Hom. — плыть на веслах по морю;
νηῦς ἐλαυνομένη Hom. — плывущий корабль;
οἱ ἐλαύνοντες Hom. — гребцы
; 5) преследовать, терзать, донимать
ex. (τινά Hom.)
ἐ. τινὰ κακότητος Hom. — мучить кого-л.;
χεὴρ ὀδύνῃσι ἐλήλαται Hom. — рука болит;
λοιμὸς ἐλαύνει πόλιν Soph. — мор опустошает город;
φοβεῖσθαι, μή τι δαιμόνιον τὰ πράγματα ἐλαύνῃ Dem. — опасаться, как бы некое божество не потрясло государства;
λύπῃ πᾶς ἐλήλαται κακῇ Eur. — он удручен тяжелой скорбью
; 6) ударять
ex. (τινὰ σκήπτρῳ Hom.)
χθόνα ἤλασε παντὴ μετώπῳ Hom. — он хлопнулся лицом прямо в землю;
κιθάραν ἐλαύνων πλήκτρῳ Eur. — бряцая плектром на лире
; 7) вести
ex. (στρατόν Pind.; στρατιήν Her.)
; 8) вонзать
ex. (δόρυ διὰ στήθεσσιν Hom.; χαλκὸν ἐν πλευραῖσι Pind.)
ὀϊστὸς ὤμῳ ἐνὴ ἠλήλατο Hom. — стрела впилась в плечо
; 9) поражать, ранить
ex. (τινὰ ὦμον φασγάνῳ Hom.; ἐλαύνεσθαι εἰς τὸν μηρόν Luc.)
; 10) наносить, причинять
ex. (τέν οὐλέν ὀδόντι Hom.)
; 11) вдевать, продевать
ex. (τι διὰ μέσου τινός Plat.)
; 12) устремлять, обрушивать
ex. πνεῦμα σφοδρῶς ἐλαυνόμενον Arst. — сильный взрыв (сжатого) воздуха;
ἐδόκει μήνιμα δαιμόνιον ἐλαύνειν τὰς πόλεις Plut. — казалось, что гнев божества обрушился на города;
πνοὰς ἀνέμων ζάλην ἐλαυνόντων Plut. — при бушевании ураганных ветров
; 13) устремлять, направлять
ex. (τὸν ἑαυτοῦ ὁδόν Arph.)
; 14) повышать, доводить
ex. (τὰ τέλη ἐπὴ τὰς ἐσχάτας τιμάς Plut.)
; 15) перен. доводить, приводить
ex. (τινὰ εἰς ὀργήν Eur.)
; 16) проводить, прокапывать
ex. (τάφρον Hom.; αὔλακα Hes., Pind.; ἀμπελίδος ὄρχον Arph.)
; 17) проводить, строить, возводить
ex. (τεῖχος Hom.)
σταυροὺς πυκνοὺς καὴ θαμέας ἐλαυνέμεν Hom. — строить частокол;
τὸ τεῖχος ἐς τὸν ποταμὸν ἐλήλαται Her. — стена доходит до реки
; 18) проливать
ex. (δάκρυ εἰς γαῖαν Eur.)
; 19) вызывать, возбуждать
ex. (κολῳὸν ἔν τισι Hom.)
; 20) пробуждать
ex. (ἀρετάς Pind.)
; 21) выковывать, ковать
ex. (ἀσπίδα χαλκείην Hom.; ἐληλαμένος σίδηρος Plut.)
; 22) подчинять себе, покорять, захватывать
ex. (Ἰωνίαν πᾶσαν Aesch.)
; 23) устремляться, направляться
ex. (ἐπὴ κύματα Hom.)
μάλα σφοδρῶς ἐ. Hom. — спешить изо всех сил
; 24) ехать, путешествовать
ex. (νύκτα διὰ δνοφερήν Hom.)
; 25) вступать, въезжать
ex. (ἐς τὸ ἄστυ Her.)
; 26) врываться, вторгаться
ex. (ἐπὴ τέν Ἀττικήν Plut.)
; 27) обрушиваться, нападать
ex. (εἰς τὰς τάξεις τῶν Ἑλλήνων Xen.)
; 28) доходить, заходить, продвигаться
ex. ἐς πᾶσαν κακότητα ἐλάσαι Her. — совершить всяческие злодеяния;
ἐγγὺς μανιῶν ἐ. Eur. — находиться на грани безумия;
ἔξω τοῦ φρονεῖν ἐ. Eur. — сойти с ума;
πρόσω ἐλάσαι τῆς πρὸς τοὺς πολεμίους πλεονεξίας Xen. — превзойти врагов в хитрости;
οἱ πόρρω ἀεὴ φιλοσοφίας ἐλαύνοντες Plat. — не перестающие заниматься философией;
πρὸς τέν νόσον ἐλάσαι Arst. — впасть в болезнь;
πόρρω παντάπασιν ἡλικίας ἐληλακώς Plut. — достигший преклонного возраста;
ὁ εἰς τοσοῦτον ἤλασεν ἐπιμελείας, ὥστε … Diog.L. — он дошел в своем трудолюбии до того, что …
; 29) Arph., Anth. = βινέω